przed 3 marca 1938

Drohobycz. Bruno Schulz spotyka się z malarzem Natanem Spieglem, który podtrzymuje jego dawniejszy pomysł wyjazdu z rysunkami do Paryża i zorganizowania tam własnej wystawy.

O tym spotkaniu wiadomo jedynie dzięki wzmiance Schulza w liście do Romany Halpern z 3 marca tego roku: „Przyjechał tu jeden z wybitnych malarzy żydowskich N. Spiegel, który się zachwycał moimi rysunkami i radził jechać do Paryża, by zrobić wystawę”1. Z listu wynika, że Schulz już wcześniej o wyjeździe myślał, a Spiegel jedynie podtrzymał go w tym zamiarze.
O jego związkach ze Spieglem nic skądinąd nie wiadomo. Ten prawie rówieśnik Schulza2 był malarzem i rysownikiem, należał do łódzkich artystycznych ugrupowań Srebrny Wóz oraz Start. W latach trzydziestych mieszkał w Radomsku, skąd często wyjeżdżał na plenery do Kazimierza Dolnego. Organizował wystawy swoich prac, między innymi w Warszawie i Lwowie w 1937 roku. Wcześniej odbył wiele podróży artystycznych po Europie, w 1924 roku wystawił pracę na Salonie Jesiennym w Paryżu, a w 1930 miał indywidualną wystawę w Londynie. Tym łatwiej więc było mu namawiać Schulza, by poszedł jego drogą i pokazał światu swoje rysunki, które tak mu się spodobały.  (sr)

  • 1
    List Brunona Schulza do Romany Halpern z 3 marca 1938, [w:] Bruno Schulz, Dzieła zebrane, tom 5: Księga listów, zebrał i przygotował do druku Jerzy Ficowski, uzupełnił Stanisław Danecki, Gdańsk 2016, s. 168.
  • 2
    Natan Spiegel urodził się w 1886 roku w Łodzi (zmarł w Treblince w 1942). Na temat jego życia i twórczości zob.: Miniony świat. Malarstwo artystów żydowskich. Katalog wystawy w Galerii Rynku Sztuki, Łódź, 27 sierpnia – 4 września 2004; Natan (Nusen) Szpigel – malarz i rysownik z Łodzi, https://baedekerlodz.blogspot.com/2019_01_06_archive.html; https://natanspigel.com/. Krótka notka o nim znajduje się w: Hanna Bartnicka-Górska, Joanna Szczepińska-Tramer, W poszukiwaniu światła, kształtu i barw. Artyści polscy wystawiający na Salonach paryskich w latach 1884–1960, Warszawa 2005, s. 353.