po styczniu 1937

[Drohobycz]. Bruno Schulz dedykuje i ofiarowuje Karolowi Ossowskiemu dwie ilustracje (do opowiadania WiosnaDodo) przygotowane na potrzeby wydania książkowego w tomie Sanatorium pod Klepsydrą.

Obydwa rysunki zostały wykonane piórkiem na kalce, co świadczy o tym, że Schulz przygotowywał je do druku. Są one identyczne z ilustracjami wydrukowanymi na stronach 117 i 217 w książkowej wersji opowiadań. Na potrzeby czasopiśmienniczych pierwodruków Schulz narysował inne ich wersje. Te, które ukazały się w wydaniu Roju*, po wypełnieniu swojego zadania prawdopodobnie powróciły do autora1. Schulz nakleił je na kawałki kartonu i dodał passe-partout, na których u dołu po lewej stronie umieścił dwie ołówkowe dedykacje o identycznej treści: „Panu Karolowi Ossowskiemu w przyjaźni”, a po stronie prawej sygnatury „Bruno Schulz”. Nic nie wiadomo o czasie i okolicznościach wręczenia rysunków adresatowi. Nie wiadomo też, czy Ossowski otrzymał od Schulza jeszcze jakieś inne ilustracje do książkowego wydania opowiadań. Co więcej – znane źródła archiwalne nie odnotowują nikogo, kto nosiłby nazwisko obdarowanego i był związany z Schulzem. Z całą pewnością jest on jednak osobą rzeczywistą. W 1993 roku Muzeum Literatury zakupiło obydwa rysunki od – Karola Ossowskiego, a więc od obdarowanego lub spadkobiercy o tym samym imieniu i nazwisku. W katalogu opracowanym przez Wojciecha Chmurzyńskiego2 pojawia się informacja bez źródłowego odniesienia, że dedykacja pochodzi z 1942 roku. Niewykluczone, że tak należy ją datować. Z całą pewnością jednak można powiedzieć, że Schulz ofiarował Ossowskiemu rysunki po styczniu 1937 roku. Wiemy, że właśnie w tym miesiącu przekazał wydawnictwu Rój komplet materiałów. „Narosło tego 270 stron, a wraz z 33 ilustracjami będzie tego około 300 str.” – informował Tadeusza Brezę3. (sr)

  • 1
    Nie można wykluczyć, że Schulz wysłał wydawcy fotograficzne reprodukcje rysunków, zachowując dla siebie oryginały.
  • 2
    Bruno Schulz 1892–1942. Katalog-pamiętnik wystawy „Bruno Schulz. Ad Memoriam” w Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, pod redakcją Wojciecha Chmurzyńskiego, Warszawa 1995, s. 292 (kat. 404).
  • 3
    List Brunona Schulza do Tadeusza Brezy z 3 lutego 1937 roku, [w:] Bruno Schulz, Dzieła zebrane, tom 5: Księga listów, zebrał i przygotował do druku Jerzy Ficowski, uzupełnił Stanisław Danecki, Gdańsk 2016, s. 59.
Bruno Schulz, Ilustracja do opowiadania <i>Dodo</i> (scena przy stole: Dodo, ciotka Retycja i wuj Hieronim), przed 1936
Bruno Schulz, Ilustracja do opowiadania Dodo (scena przy stole: Dodo, ciotka Retycja i wuj Hieronim), przed 1936
Bruno Schulz, Ilustracja do opowiadania <i>Wiosna</i> (<i>Szturm figur woskowych na dom Bianki</i>), ok. 1936
Bruno Schulz, Ilustracja do opowiadania Wiosna (Szturm figur woskowych na dom Bianki), ok. 1936