„Nowe Widnokręgi” 

Miesięcznik literacko-społeczny wydawany w języku polskim w Związku Radzieckim w latach 1941–1946.

Czasopismo to, o profilu komunistycznym i proradzieckim, było wydawane nakładem Państwowego Wydawnictwa Literackiego w Moskwie, ale redakcja początkowo działała we Lwowie. Redaktorką naczelną pisma była Wanda Wasilewska, a w skład zespołu redakcyjnego wchodziły następujące osoby: sekretarz redakcji Helena Usijewicz, Tadeusz Boy-Żeleński, Janina Broniewska, Zofia Dzierżyńska, Julian Przyboś, a także – w oddziale lwowskim – Karol Kuryluk i Szymon Natanson. W czasopiśmie publikowali między innymi Mieczysław Jastrun, Jerzy Putrament czy Adam Ważyk1. 

Schulz, zaproszony do publikacji na łamach pisma przez Wandę Wasilewską już w listopadzie 1940 roku*, początkowo zachowuje rezerwę wobec tego pomysłu, o czym pisze w liście do Anny Płockier* z 15 listopada 1940*. Później jednak zdecyduje się przesłać opowiadanie o synu szewca2 (według relacji Artura Sandauera*) lub szewskim terminatorze3 (zdaniem Emila Górskiego*) bądź (jak wspominał Adam Ważyk*) – „o przyjacielu z dzieciństwa, który był mistrzem od kalejdoskopu, a potem został komisarzem bolszewickim i zginął na Syberii”4. Opowiadanie to zostanie odrzucone przez redakcję.

Zobacz też: przed 15 listopada 1940*, między listopadem 1940 a majem 1941*, przed 10 maja 1941*. (mr)

  • 1
    Zob. Michaił Głobaczew, „Nowe Widnokręgi (1941–1946). Zarys problematyki, „Kwartalnik Historii Polskiej Prasy” 1980, nr 1, s. 63.
  • 2
    Artur Sandauer, Byłem, Warszawa 1991, s. 40–41.
  • 3
    Emil Górski, Wspomnienie o Brunonie Schulzu (w 40-tą rocznicę śmierci), Biblioteka Narodowa, Archiwum Jerzego Ficowskiego, BN sygn. III.14609/4.
  • 4
    List Adama Ważyka do Jerzego Ficowskiego z 13 czerwca 1981, Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu. Korespondencja Jerzego Ficowskiego, teka U-Wa, nr akcesji 61/79.