Sejny. Nakładem Fundacji Pogranicze ukazuje się książka Jerzego Ficowskiego Regiony wielkiej herezji i okolice. Bruno Schulz i jego mitologia.
Książka wydana przez Fundację Pogranicze mieści niemal wszystko, co Ficowski* opublikował o Schulzu, a także kilka nowych, niepublikowanych tekstów. Publikacja zawiera zmienione wersje Regionów wielkiej herezji i Okolic sklepów cynamonowych, a także przedmowy do opracowanych przez Ficowskiego wydań prac Schulza: Drugiej jesieni, Xięgi bałwochwalczej, Ilustracje do własnych utworów oraz zamieszczone później w Księdze obrazów teksty Kobieta – idol i władczyni, Autoportrety i portrety. Oprócz tego w książce pojawiają się publikowane w czasopismach szkice Czekając na Mesjasza oraz Własnowidz i cudzotwórca, a także wiersze Ficowskiego poświęcone pamięci Schulza: Mój nieocalony* i Drohobycz 1920*. W tomie znajdują się też niepublikowane studia: Alfabet Weingartena oraz poświęcone Józefinie Szelińskiej J[...] Bezimienna. Uzupełnieniem książki jest wybór listów Schulza oraz Kalendarium życia i twórczości Brunona Schulza.
W przedmowie zatytułowanej Do czytelnika Ficowski wyraża radość z pojawienia się nowych pokoleń badaczy Schulza i nadzieję, że prace nad spuścizną Schulza będą przez nich kontynuowane: „może będzie im dana także możliwość lektury i analizy tych dzieł, które czekają jeszcze na odnalezienie? Może dostąpią nad nimi szansy nowych olśnień i zachwytów”.
Wojciech Lipowski zauważa, że książka ta nie jest zwykłym przedrukiem znanej publikacji, ponieważ „Dzieło Ficowskiego znajduje się w nieustannym ruchu, pojawiają się w nim, niczym w palimpseście, kolejne warstwy wyciągniętych z niebytu znalezisk”. Pisze dalej, że „księga Jerzego Ficowskiego, uzupełniona wierszami o Schulzu i zilustrowana reprodukcjami jego dzieł plastycznych, to najpełniejsza dziś dokumentacja spuścizny autora Sanatorium…, kronika życia artysty, ale także próba wyjaśnienia i zrozumienia fenomenu jego mitologii”.
Aleksander Wójtowicz ocenia, że „Mówiąc o tej książce, można bez większej przesady użyć określenia «dzieło życia»”. Książka Ficowskiego zawiera teksty stanowiące fundament badań nad Schulzem, jest też podsumowaniem obecnego stanu wiedzy na jego temat. W omówieniu publikacji Wójtowicz poświęca wiele uwagi przypomnieniu przez Ficowskiego dwóch postaci: Stanisława Weingartena* i Józefiny Szelińskiej*. Recenzent wyraża też nadzieję, że „summa Ficowskiego okaże się niepełna, i że kiedyś będzie można uzupełnić ją o nieznane dotąd teksty, choćby o wciąż nieodnalezioną (a może w ogóle nieistniejącą) powieść Mesjasz”.
Magdalena Cytowska w omówieniu książki zwraca uwagę na podsumowujący działalność Ficowskiego charakter publikacji. „Wydane przez Fundację Pogranicze w grudniu minionego roku w 60. rocznicę śmierci Brunona Schulza […] – suma poszukiwań, długich lat badań i odkryć, żmudnej, ale niezwykle istotnej pracy dokumentacyjnej Ficowskiego”. Autorka omawia szczegółowo najnowsze szkice poświęcone Józefinie Szelińskiej, Stanisławowi Weingartenowi oraz „freskom” w willi Landaua*.
Zobacz też: 1956*, 10 listopada 1957*, czerwiec 1967*, sierpień 1973*, styczeń 1975*, kwiecień 1986*, 1988*, 1992*. (mr)
