14 czerwca 1936, niedziela

Warszawa. W 26 numerze „Wiadomości Literackich” ukazuje się szkic krytyczny Brunona Schulza „Kulisi cesarza”.

Jest to recenzja powieści Theodora Plieviera Kulisi cesarza w przekładzie Tadeusza Zabłudowskiego1. W zwięzłej opinii krytycznej recenzent charakteryzuje treść autobiograficznego reportażu powieściowego marynarza służącego w okresie pierwszej wojny światowej w marynarce wojennej, zwraca uwagę na kompozycyjne aspekty formalne dzieła, eksponując dynamizm i sugestywność narracji (opis bitwy pod Skagerrak zalicza do „najmonumentalniejszych kart epiki batalistycznej”). Zauważa, że wymowę ideową powieści pointuje kompozycyjna rama szkicu, podkreślająca tragiczną daremność poświęcenia kasty prostych ludzi („kulisów cesarza”), których wyroki dziejów skazują na służenie tyranom i funkcjonariuszom totalitaryzmów XX wieku2. (mw)

  • 1
    Theodor Plievier, Kulisi cesarza, przełożył Tadeusz Zabłudowski, Warszawa 1936.
  • 2
    Bruno Schulz, „Kulisi cesarza”, „Wiadomości Literackie” 1936, nr 26 (658), s. 4; przedruk w: idem, Dzieła zebrane, tom 7: Szkice krytyczne, koncepcja edytorska Włodzimierz Bolecki, komentarze i przypisy Mirosław Wójcik, opracowanie językowe Piotr Sitkiewicz, Gdańsk 2017, s. 52–53, przypisy s. 205–207.