12 stycznia 1934, piątek

Warszawa. W „Kurierze Warszawskim” ukazuje się recenzja Sklepów cynamonowych Brunona Schulza, zatytułowana Etiudy płanetnicze, autorstwa Adama Grzymały-Siedleckiego.

Recenzując debiutancki zbiór opowiadań Schulza, Drzymała-Siedlecki zwraca wpierw uwagę na towarzyszącą publikacji książki kampanię reklamową, która ogłosiła objawienie się nowego geniusza literatury. Lektura Sklepów cynamonowych skłania go do tego, by potwierdzić oryginalność autora i jego dzieła – ujawniającą się nie w warstwie intelektualnej, lecz w „wibracji nerwowej”. Schulz, jak najdalszy od spraw prawdziwego człowieka, pojmuje świat nie przez „aparat duchowy”, lecz przez „doznania fizjologiczne”, a jego synestezyjne odczuwanie świata, odczuwanie „jaźni rzeczy”, pozwala określić go mianem telepaty, różdżkarza, medium zapadającego w trans albo płanetnika. Recenzent „Kuriera Warszawskiego” podkreśla na koniec, że opowiadania Schulza to zaledwie niepowiązane ze sobą etiudy – pełne metafor niekiedy dobrych i sugestywnych, a niekiedy pokrętnych i napuszonych. Książka ta więc albo daje zapowiedź wielkiego talentu, albo świadczy o manierze nieprzystającej do czasów, które od literatury wymagają przede wszystkim prostoty wyrazu1.
Zobacz też: [11] grudnia 1933, 17 grudnia 1933, 24 grudnia 1933. (pls)

  • 1
    A. Grzymała-Siedlecki, Etiudy płanetnicze, „Kurier Warszawski” 1934, nr 11, s. 4 (dostępne on-line: https://crispa.uw.edu.pl/object/files/211850/display/Default). Więcej na ten temat: Andrzej Sulikowski, Twórczość Brunona Schulza w krytyce i badaniach literackich (1934–1976), „Pamiętnik Literacki” 1978, z. 2, s. 264–303; Piotr Sitkiewicz, Bruno Schulz i krytycy. Recepcja twórczości Brunona Schulza w latach 1921–1939, Gdańsk 2018.
Adam Grzymała-Siedlecki, <i>Etiudy płanetnicze</i>, „Kurier Warszawski” 1934, nr 11, s. 4.
Adam Grzymała-Siedlecki, Etiudy płanetnicze, „Kurier Warszawski” 1934, nr 11, s. 4.