1 kwietnia 1934, niedziela

(A) Warszawa. „Wiadomości Literackie” w numerze 13 publikują opowiadanie Genialna epoka Brunona Schulza.

(B) Warszawa. W czasopiśmie „Zet” ukazuje się recenzja zatytułowana Wśród prozaików, autorstwa Henryka Domińskiego, poświęcona między innymi Sklepom cynamonowym Brunona Schulza.

(A) Opowiadanie ukazało w czasie, gdy szybko rosła fala recenzji i omówień niedawno wydanych Sklepów cynamonowych*. Przez trzy pierwsze miesiące 1934 roku jest ich już kilkanaście. Schulz staje się w świecie literackim postacią coraz bardziej rozpoznawalną. Publikowane właśnie opowiadanie wytycza perspektywę na przyszłość, zapowiada – jak informuje w przypisie redakcja „Wiadomości Literackich”* – że Genialna epoka* to „Fragment powieści Mesjasz*”. Być może taki był pierwotny plan Schulza, ostatecznie jednak wbrew tej zapowiedzi pisarz włączy Genialną epokę do tomu Sanatorium pod Klepsydrą*, który ukaże się w 1937 roku. W książkowym wydaniu tekst różni się od wersji czasopiśmienniczej w kilkunastu miejscach. Obydwie publikacje pozbawione są ilustracji.  (sr)

(B) Recenzja Domińskiego poświęcona jest kilku książkom, które w ostatnim czasie pokazały się na półkach księgarskich, ale debiut literacki Schulza wymaga zdaniem publicysty osobnego studium. Sklepy cynamonowe to książka reprezentująca nurt fantastyki, jednak nie w warstwie fabularnej, lecz w opisie zdeformowanej rzeczywistości. Chociaż pod względem treści dotyczy spraw codziennych i przyziemnych, to w „przełamaniu artystycznym” sprawy te urastają do rozmiarów „groźnej Apokalipsy” i uzyskują duże „nasilenie metafizyczne”. Atmosferę potęgują zabiegi stylistyczne, zwłaszcza metafory, mające blask zgoła poetycki. Ostatecznie Sklepy cynamonowe to zdaniem Domińskiego książka znakomita, choć zawierająca pewne niedociągnięcia i niekiedy przejaskrawiona1. (pls)

  • 1
    Henryk Domiński, Wśród prozaików, „Zet” 1934, nr 1, s. 6. Więcej na ten temat: Andrzej Sulikowski, Twórczość Brunona Schulza w krytyce i badaniach literackich (1934–1976), „Pamiętnik Literacki” 1978, z. 2, s. 264–303; Piotr Sitkiewicz, Bruno Schulz i krytycy. Recepcja twórczości Brunona Schulza w latach 1921–1939, Gdańsk 2018.
Bruno Schulz, <i>Genjalna epoka</i> [fragment z powieści „Mesjasz”], „Wiadomości Literackie” 1934, nr 13, s. 4
Bruno Schulz, Genjalna epoka [fragment z powieści „Mesjasz”], „Wiadomości Literackie” 1934, nr 13, s. 4
Henryk Domiński, <i>Wśród prozaików</i>, „Zet” 1934, nr 1, s. 6.
Henryk Domiński, Wśród prozaików, „Zet” 1934, nr 1, s. 6.